پایگاه تحلیلی خبری شعار سال

بخش اعظمی از دعای عرفه امام حسین (ع) پیرامون خداشناسی و رابطه عرفانی بین عبد و خداوند است. این دعا را سید علی بن طاووس (۵۸۹-۶۶۴) در قرن هفتم در دو کتاب الاقبال بالاعمال الحسنة فیما یعمل مرة فی السنة و مصباح الزائر که در موضوع دعا و زیارت نوشته شده، آورده است. همچنین تقی الدین ابراهیم بن علی کفعمی (۸۴۰-۹۰۵) این دعا را در قرن نهم در کتاب البلدالامین و الدرع الحصین نقل کرده که با نقل سید بن طاووس در کتاب مصباح الزائر تفاوت اندکی دارد و پس از وی علامه مجلسی (۱۰۳۷-۱۱۱۰) در کتاب زاد المعاد دعای عرفه را مانند کفعمی نقل می‌کند. شیخ عباس قمی در کتاب مفاتیح الجنان این دعا را از کفعمی و بخش پایانی دعا را به عنوان اضافه‌ای از کتاب اقبال سیدبن طاووس نقل کرده است. امام حسین (ع) در ضمن فراز‌های «یا مَنْ کَبَسَ الْاَرْضَ عَلَی الْمآءِ...» و «یا منْ اَرْسَلَ الرِّیاحَ مُبَشِّراتٍ...» و «ابْتَدَأْتَنِی بِنِعْمَتِک قَبْلَ أَنْ أَکونَ شَیئًا مَذْکوراً...» و «فَلَمْ أَزَلْ ظَاعِناً مِنْ صُلْبٍ...» گرچه برای شناخت خدا براهین تجربی اعم از آفاقی و انفسی را لازم دانسته اند، اما در این فراز از دعا «یا من لا یعلم کیف هو الا هو» «یا من لایعلم ما هو الا هو» «یا من لا یعلمه الا هو» با اشاره به اینکه علم به کیفیت حق را فقط و فقط خود او می‌داند و علم به حقیقت او فقط مخصوص به خود اوست، شناخت کامل نسبت به خدا را نفی کرده و هرگز خدا از نظر علم محاط واقع نمی‌شود.

دعای عرفه امام حسین(ع) دعایی که امام حسین(ع) در روز عرفه (۹ ذی‌الحجه) در صحرای عرفات خوانده است. بنابر برخی شواهد، قرائت این دعا توسط امام حسین (ع)، مربوط به آخرین حجش نبوده است. شیعیان این دعا را در روز عرفه در صحرای عرفات و دیگر مناطق دیگر جهان می‌خوانند.